Research Day 16 oktober 2021 Martina Freyja Theatermaker en performer in Kroatië

Ons gesprek moet even op gang komen, mede door het feit dat Engels niet onze moedertaal is, vermoed ik. Vervolgens hebben we een heel open en vriendelijk gesprek over ons werk en de geschiedenis van dat werk in het land waarin we wonen. Martina vertelt me dat poëzie is haar land vaak wordt gepresenteerd als een hoge kunstvorm waardoor het een blijvende grote afstand heeft tot de leerlingen. Er wordt in Kroatië weinig gedaan aan kunstonderwijs, we kunnen dus niet heel inhoudelijk op de educatieve kan ingaan. Voor mijn onderzoek is het gesprek niet heel interessant. Voor mij persoonlijk en mijn bredere algemene kennis was het een aangenaam gesprek.

Op deze pagina vind je verslagen van

• alle ontmoetingen tijdens de Research Days, 
• de peergesprekken
• gesprekken met begeleiders
• reflectieve stukken

als ook concluderend stuk over het gehele verloop en hoe ik door wil.

OM ALLES TE LEZEN SCROLL JE HELEMAAL NAAR RECHTS EN NAAR BENEDEN

Research Day 16 oktober 2021 Eline Zwart Junior Kunsteducator Noord Brabant Museum

Prettig open gesprek met Eline die me vertelt hoe ze bij dit project betrokken is geraakt na een sollicitatieprocedure. Als ik haar vertel over mijn eigen onderzoek en aanhaal hoe jammer ik het vind dat de meeste leerkrachten zo sturend op een eindproduct zijn in de richting van de kinderen, wijst Eline mij op een blinde vlek: ik ben namelijk geneigd mijn eigen eindproduct al te weten terwijl ik nog midden in het onderzoek zit. Eline geeft aan dat ik daarmee feitelijk hetzelfde doe als de leerkracht die het kind meteen probeert te sturen in de richting van een gedicht en het niet eerst rustig het proces laat doorlopen. Die belangrijke tip onthoud ik voor mezelf: blijf in het moment, in het onderzoek. Eerst informatie verzamelen vanuit de vraag: wat heeft de leerkracht nodig om zelf procesgericht poëzieonderwijs te kunnen verzorgen. Waarom gebeurt het niet, wat ontbreekt de leerkracht. Ik wil een enquête gaan houden onder de scholen die werken met het lesboek van Poëziepaleis maar ook met de scholen die werken met het boek van Woesj.

Research Day 27 november 2021 Expert talk met Dagmar Baars

Dagmar en ik hebben elkaar al vaker ontmoet maar nog nooit echt gesproken. Het is leuk daar nu tijd voor te hebben. Ze vertelt me dat ze in het verleden heeft gewerkt voor de Poem Express, een initiatief dat onderdeel was van Boekie Boekie en helaas ter ziele is. Ze geeft me de naam van de eindredacteur van Boekie Boekie Jet Manrho, wat wellicht een interessant contact voor me is.

Verder laat ze me haar stukgelezen versie van A wild Thing van Hilde Bouchez zien. Een boek dat ik onmiddellijk opzoek. Het is online te vinden. Ik download het en scan de tekst. Voor nu parkeer ik het omdat het niet voldoende aansluit bij mijn onderzoek.

Direct voor mijn onderzoek haal ik geen concrete info uit het gesprek maar het contact heeft meer in zich dan wat we nu hebben ontdekt. Ik vraag Dagmar of ik haar later nog kan contacteren als ik concreet weet waarmee ze me van dienst zou kunnen zijn en dat is goed.

Research Day 27 november 2021 Expert talk met Nita Halman

Nita is opgeleid als leerkracht en dansdocent en werkt nu als adviseur cultuureducatie.
Haar werk ligt op het snijvlak van cultuur, onderwijs en overheid en ze zoekt continu de verbinding tussen deze drie werkvelden, om samenwerking en meerwaarde te creëren. Ze doet dit o.a. door samen met partners uit onderwijs en cultuur doorlopende leerlijnen vorm te geven, passend bij de huidige werkwijze in het onderwijs.
Ik vertel Nita wat mijn achtergrond is en wat mijn onderzoek behelst. Ze adviseert me me te verdiepen in het leerproces van leerkrachten (hoe leren leerkrachten?) Klaas van Veens Professionele ontwikkeling van leerkrachten.

We spreken over het feit dat ik wil dat literatuur niet slechts als kernvak wordt beschouwd in het onderwijs maar ook als kunstvak. Daarmee, merkt Nita terecht op, vergroot ik echter ook de afstand van het vak tot de leerkracht, die een kunstvak vaak beschouwd als buiten zijn expertise. Dat zet me aan het denken: ik herformuleer mijn missie (poëzie tot kunstvak te maken) nu tweeledig: poëzie is een kunstvak en kunstvakken zouden tot het basis-onderwijs moeten behoren.

We spreken over het belang van de mogelijkheid te falen in het onderwijs en Nita geeft aan dat zij in haar werk op de pabo ook merkt dat leerkrachten erg doelgericht zijn. Dat ondermijnt de ruimte om te falen, terwijl we falen ook kunnen beschouwen als wijze van leren. Om te kunnen leren zijn autonomie, betrokkenheid en compentie noodzakelijk. Nita doelt op de zelf-determinatietheorie.

Wat ik uit dit gesprek haal:
Hele interessante literatuur. Allereerst de masterscriptie van Nita zelf
• Leren dansdocenten anders?
• De basisbehoeften van de ZelfDeterminatie Theorie: een samenvatting van de literatuur Van den Broeck, A., Ferris, D. L., Chang, C. H., & Rosen, C. C. (2016). Review of Self-Determination Theory’s Basic Psychological Needs at Work. Journal of Management, 42(5), 1195-1229. http://doi.org/10.1177/0149206316632058
• Professionele ontwikkeling van leraren een reviewstudie naar effectieve kenmerken van professionaliseringsinterventies van leraren Klaas van Veen, Rosanne Zwart, Jacobiene Meirink & Nico Verloop

RESEARCH DAYS

Research Day 12 maart 2022 met auteur en dichter Paraskevi Chourdaki

Paraskevi Chourdaki is Griekse en woont in Berlijn. Auteur en dichter van beroep. Ze studeerde Engels en vervolgens Creative Writing in Griekenland. Momenteel doceert ze creative writing. We maken op een prettige manier contact. Ze herkent dat het een gemis is in het onderwijs. Ze vertelt dat ze gelooft dat er vergeten wordt plezier in het taalonderwijs van kinderen en jongeren te stoppen met als gevolg dat ze het steeds meer zijn gaan zien als een middel tot een praktisch doel en iets wat ze moeten doen om hun examen te behalen en niet iets als iets wat ze uit eigen beweging ook kunnen gebruiken.

Yoeri is Head Of Education & Interpretation bij het Museum Boijmans Van Beuningen – Rotterdam
Wat ik vooral meeneem uit dit gesprek is de vraag van Yoeri wat ik kan bijdragen na mijn onderzoek. Met andere woorden hij vraagt me op zoek te gaan naar de mogelijkheden waarmee ik in acht houd dat ik veel zaken niet in mijn eentje zal kunnen veranderen maar op andere fronten wel een bijdrage kan leveren. Het doet me denken aan mijn grote wens om poëzie in de pabo te krijgen, wat uiteraard een te hoog doel is, wel kan ik mss poëzie als gastdocent de pabos binnenkrijgen.

Research Day 22 januari 2022 Expert talk met Maurice Specht

Het is interessant voor me dat Maurice zo inzoomt op vertrouwen als belangrijke competentie voor het doorlopen van een proces. Samen concluderen we dat het haaks staat op het resultaatgerichte onderwijssysteem. Het woord vertrouwen krijgt deze ochtend twee maal bijzondere aandacht. Dat neem ik mee uit dit gesprek.

Verder vind ik het mooi te horen wat Maurice allemaal heeft opgezet in zijn loopbaan. Hij vertelt over de bibliotheek als een maak-denk-en werkplek voor jong en oud waar hij een cursus van broek tot boek heeft laten lopen voor kinderen, die leerden zelf papier en poëzie te maken. Ook hierbij leek vertrouwen een rol te spelen: als het kind het proces doorloopt, is een automatisch gevolg dát er een resultaat uitkomt. Als je in staat bent het waardeoordeel over het resultaat los te laten, staat het proces dus voorop.

Research Day 22 januari 2022 Expert talk met Else van Leeuwen

Ik neem uit dit gesprek mee dat vertrouwen key is. Ik besluit het meteen als kernwoord op te nemen in mijn onderzoek. Daarnaast is het goed me te realiseren dat het beperkt in staat zijn om procesgericht te leren in onze gehele lijn van onderwijs zit. En verder is het bijzonder van belang dat ik me realiseer dat ik de (toekomstige) leerkracht alleen kan leren procesgericht poëzieonderwijs te geven als deze de gelegenheid heeft gehad het te ervaren.

In 2014 zakte ik voor het derde jaar van de Schrijversvakschool. Het betrof  een bindend studieadvies. Ik had een half jaar lang gewerkt aan een novelle in een groep van 6 mensen. Het eindresultaat was onvoldoende. 

Ik herkende onmiddelijk dat het onvoldoende was en wist ook waarom. Ik had me vaak verdwaald gevoeld in het werken in een groep, hield te vaak rekening met de adviezen van anderen op mijn werk en paste alle tips toe waardoor ik mijn eigen stem verloor en volledig uit het oog verloor wat ik had gewild met het verhaal.

Ik wist zeker dat ik beter kon en stelde de opleiding voor een nieuwe novelle te schrijven zonder hulp van school en vroeg of ze bereid waren die na te kijken. Ze gingen akkoord en een jaar later werd mijn nieuwe novelle akkoord bevonden. In 2018 studeerde ik af met een roman.

In 2022 zakte ik voor het het onderdeel Logboek/Leeswijzer van de Master Kunsteducatie. Ik had tot dan toe alles in een keer gehaald. In de twee weken die ik had om te herkansen paste ik alle adviezen toe. Op de avond dat ik instuurde, voelde ik totaal geen connectie meer met mijn eindproduct. Ik zakte nogmaals. Meteen besloot ik mijzelf de tijd te geven om het nog eens te doen. Niet in de haast maar op mijn tempo; ik plakte er een volledig studiejaar aan vast en ik ben ontzettend blij dat ik dát heb gedaan!

In dit studiejaar ging ik opnieuw door mijn onderzoek heen, concentreerde mij op de rode draad en wist de lege plekken alsnog in te vullen of aan te gaan. Het onderzoek gaat mij bijzonder aan het hart omdat ik sterk geloof in het doorlopen van het creatieve proces en in de toegevoegde waarde van poëzie in het onderwijs. Met ledeogen kijk ik toe hoe we de ervaring van het proces, het klooien, het mogen leren van zelf doen niet wetend wat de uitkomst is, de afgelopen jaren steeds meer uit het oog zijn verloren. Dat ik dit onderzoek nu afrond naar mijn eigen volledige tevredenheid stemt mij bijzonder gelukkig.

Ook een hele belangrijke les is dat ik geneigd ben te verzuipen omdat alles in gelijk grote brokken mijn hoofd binnenkomt. Ik kan moeilijk prioriteren en koers vasthouden, raak snel afgeleid en ben overmatig enthousiast over meerdere zaken tegelijkertijd. Dat merk ik ook in mijn dagelijks leven: van de keuken naar de badkamer heb ik drie klusjes opgeknapt maar ben ook meteen vergeten waarvoor ik naar de badkamer liep.

In de afgelopen twee jaar zijn mijn beide kinderen positief getest op ADHD. Dat heeft mij doen besluiten zelf het onderzoek ook eens aan te gaan. Mijn huisarts gaf aan; we gaan je laten testen maar ik geloof niet dat iemand hier nog iets anders verwacht ;)

Als kind dacht ik dat ik niet kon leren, dat ik een beetje dom was. Gaandeweg heb ik ervaren dat ik juist heel veel kan. Ik heb mijzelf aangeleerd te leren door te doen, niet bang te zijn om op hulp te vragen en iedere keer opnieuw terug te kijken naar mijn eigen gedrag en handelen. Dat heet reflecteren weet ik inmiddels.

Voor dit onderzoek schafte ik het boek De kracht van reflectie aan en het verbaast mij niet te lezen dat ik mijzelf heb aangeleerd wat als een goede reflectiemethode wordt beschouwd.

Maar ik val ook regelmatig in dezelfde valkuilen: door te veel hooi op mijn vork te nemen raak ik gestresst. Door niemand teleur te willen stellen, neem ik te veel hooi op mijn vork. En soms, als ik gewoon ergens vanaf wil zijn, flikker ik ineens de hele bende over de schutting: hier, dit is het, is het goed genoeg?

Vorig jaar schreef ik; onderzoek doen, nooit meer. Nu denk ik: volgens mij snap ik nu pas hoe het moet, nu ik klaar ben. Nu zie ik wat ik heb gedaan: vanalles en nog wat tegelijk en in verkeerde volgorde. Een stuk van alle data raakte ik kwijt omdat ik vergat te noteren of niet opsloeg. Vanaf een bepaald punt moest ik orde aanbrengen, analyseren en structureren. Dat vond ik vre-se-lijk maar het lukte. Toen zag ik wat ik aan het doen was en kon ik het afmaken. Een volgende keer weet ik hoe ik onderzoek moet doen en zal ik het anders aanpakken. Zoals ik tegenwoordig ook weet hoe ik een roman moet schrijven en het gewoon doe. Ik leer door te doen, maar vooral door het fout te doen. Dát is waar mogelijk het allerbelangrijkste van dit hele proces. 

Terugkijkend op de gesprekken die ik had met experts en peers denk ik aan het woord vertrouwen wat vaker is voorbij gekomen. Voor mij geldt dat ook en ik voel het belang meer dan ooit. Ik heb het vertrouwen nodig dat ik het op mijn manier mag doen, dat iemand me bijstuurt, maar niet neersabelt en dat ik niet doodga van een negatief eindresultaat. Als ik dat vertrouwen heb, dan wil ik leren. Het is evenzo van belang voor mij als voor de leerkracht in opleiding die ik zo graag het belang en het plezier van schrijven wil bijbrengen én voor de leerling, die móet leren schrijven en die ik zo gun dat dat op diens eigen wijze gebeurt!

Reflectie op herkansing en proces

Eerlijkheidshalve moet ik toegeven dat ik niet geheel verbaasd was dat mijn Leeswijzer en Logboek de eindstreep niet in een keer haalden. Bij het lezen van het beoordelingsformulier kon ik niet anders dan de vinger naar mijzelf wijzen: ik was te snel gegaan.

Het bijhouden van een logboek zoals ik heb gedaan heeft de nodige frustratie en zorg gekost gedurende het afgelopen half jaar. Ik koos voor Trello omdat ik kort daarvoor kennis had gemaakt met het programma en enthousiast was over de mogelijkheden. Gaandeweg kwam ik er echter achter dat er als logboek ook een aantal grote nadelen aan zaten. Toen was het voor mij echter al te ver in het proces om het nog om te gooien. Daarvoor ontbrak het mij aan tijd.

In de tweede week van de kerstvakantie werd ik (flink) ziek door corona wat me een paar weken tijd kostte. Dat voerde de druk meer op om voor de deadline van 31 maart alles af te krijgen. Echter er was iets anders wat misschien nog wel van grotere invloed was..

Ik ben een doener die boordevol ideeën zit en daar onmiddellijk praktische invulling wil geven. Ik word niet snel door schroom of verlegenheid gehinderd en stap gemakkelijk ergens op af. Dat is vaak een groot voordeel; waar een ander nog zit te peinzen hoe iets aan te pakken of wat de juiste weg is, heb ik de eerste poging al gedaan. Er zit echter ook een nadeel aan: ik stoot inderdaad met regelmaat mijn neus omdat ik bv slecht voorbereid ben zoals in het geval van het interview met Ted van Lieshout of middels te grote sprongen snel thuis wil zijn, zoals dus in het geval van het falende logboek/leeswijzer. Ik leer door te doen, stoot mijn neus, evalueer, stel bij en probeer opnieuw. Het verband tussen mijn eigen werkwijze gedurende dit onderzoek en het creatieve proces is verbazingwekkend groot. Wat ik voortdurend doe zijn het uitvoeren van de vier fasen die horen bij het creatieve proces; oriënteren, onderzoeken, uitvoeren en evalueren. Ik voer ze alleen in de volgorde van: uitvoeren, evalueren (her)oriënteren, onderzoeken, uitvoeren, uit. Het is overigens helemaal niets nieuws, ik merk dat ik doorgaans op die manier leer. Het is me alleen nog nooit zo duidelijk geworden als tijdens mijn onderzoek.

Ik bemerkte het ook in mijn data-analyse, die ik feitelijk achterwege liet in eerste instantie. Ik deed immers hetzelfde als hierboven beschreven; eerst uitvoeren, dan pas heroverwegen en onderzoeken. Toen ik de beoordeling teruglas waarin stond dat mijn stappen soms moeilijk te volgen waren, kon ik niet anders dan concluderen dat die stappen niet te volgen waren omdat ik ze niet (of te summier) had gezet. Ik was naar conclusies gesprongen zonder alles opnieuw (van afstand) te bekijken en te beoordelen).

Dat ben ik opnieuw gaan doen; mijn eigen data opnieuw bekijken, opnieuw rangschikken wat wordt gezegd en wat werd herhaald en wat maar een enkele keer naar voren kwam. Het maakte vooral dat ik opnieuw inzag hoe klein mijn onderzoek is in het grote plaatje. Gedurende een half jaar heb ik mij proberen te verdiepen in het onderwijs van po tot hbo. Ik heb getracht inzicht te krijgen in de manier van leren van onze leerlingen en de aankomend leerkrachten. Ik heb geprobeerd te duiden wat poëzie aan het geheel kan toevoegen en hoe we ervoor zouden kunnen zorgen dat het een vaste plaats krijgt, niet alleen als aanvulling op het vak taal maar als kunstvak. Van al die aspecten heb ik een hoop meegenomen en geleerd, maar van al die aspecten is ook een groot gedeelte blijven liggen. Ik zou grondiger op die stof willen ingaan en met heldere koers willen verdiepen. Daarvoor komt vlg schooljaar hopelijk ruimte. Ik verheug me daarop.

volgende pagina

ONHANDIGE EIGENSCHAPPEN VAN MIJZELF

Ik spring middenin de vijver en vraag me dán af:
wat kom ik hier doen?
kan ik eigenlijk wel zwemmen?

Hoe gestructureerd ik ook probeer te zijn, in een impuls haal ik alles overeind. Het kan voorkomen dat ik terwíjl ik plan van aanpak zit te tikken, ineens iemand een bericht stuur met de vraag of ik diegene op koffie mag traketen zodat ik hem/haar kan uithoren over zijn werk en daarmee mijn eigen planning volledig ondermijn.

Het heeft er in mijn gehele onderzoek regelmatig voor gezorgd dat ik bv meerdere malen naar Amsterdam voor een gesprek ging dat ik ook in dezelfde week had kunnen plannen en was de volgorde van handelen soms onhandig omdat ik er een reden zat aan de wijze waaop ik het had bedacht en die ik dus miste omdat ik me niet aan mijn eigen plan hield.

Hoe verder ik me in het onderwerp verdiepte hoe enthosuaister ik werd en hoe meer ik me realiseerde hoe weinig ik wist en hoe klein mijn bijdrage zou zijn. Het maakte dat ik regelmatig moest bijsturen om mijzelf op koers te houden en ervoor te zorgen dat ik wel iets zou kunnen afronden en niet zo ver zou afwijken van mijn eigenlijke onderzoeksvraag dat ik zou verzuipen.

Daarin heb ik denk ik niet altijd de juiste beslissingen genomen. Ik vond het zo van belang om veel mensen te spreken die zelf uit het onderwijs komen en als docentenopleidier zijn gaan werken dat ik vergat om de leerkracht die nu voor de klas staat ook te spreken.
Toen ik dat wel probeerde bleek het vreselijk lastig voor werkzamen in het onderwijs om op korte termijn tijd vrij te maken. Normaal gesproken is dat al zo maar na de covid periode leek het helemaal onmogelijk.

Het hele proces van een onderzoek nu een keer te hebben doorlopen maakt dat ik goed zie wat ik heb gedaan: vanalles uitzoeken, bespreken, lezen, schrijven, maken en bedenken. Zou ik het nu nog een keer doen, wat ik niet van plan ben, dan zou ik vanaf het begin snappen wat ik doe, waarom ik het doe en waarom een bepaalde volgorde van hedelen van belang is.
Ik had meer tijd nodig om al het geleerde te begrijpen en te laten bezinken denk ik.

HANDIGE EIGENSCHAPPEN VAN MIJZELF

Ik spring middenin de vijver en vraag me dán af:
wat kom ik hier doen?
kan ik eigenlijk wel zwemmen?

Hoe gestructureerd ik ook probeer te zijn, in een impuls haal ik alles overeind. Het kan voorkomen dat ik terwíjl ik plan van aanpak zit te tikken, ineens iemand een bericht stuur met de vraag of ik diegene op koffie mag traketen zodat ik hem/haar kan uithoren over zijn werk en daarmee mijn eigen planning volledig ondermijn.

Het grote voordeel hiervan is dat ik niets uitstel, werkelijk overal gehoor aan geef en alles daadwerkelijk uitvoer. In de lijst Bijvangst valt te ontdekken wat de bijvangst van dit onderzoek is en ik mag best zeggen dat die niet gering is. Zonder het te weten heb ik voor mijzelf nieuwe kansen op werk gecreeerd, ben ik nieuwe samenwerkingen aangegaan, schreef een project, vroeg (en ontving) een subsidie en zette een crowdfunding op.

Er is een directe lijn ontstaan tussen mijn onderzoek, mijn eigen werkveld en het werkveld dat er al rond mijn onderwerp lag maar dat ik nog niet kende en dat is niet alleen voor mijzelf heel waardevol.

Uitwisseling Koen Crul 22 december 2021

Woensdag 22 december 2021

Klasgenoot Koen Crul is docent, theatermaker en kunsteducator in Vlaanderen. Mede omdat we beiden met Trello werken spreken we af om eens te brainstormen over ons Logboek.

Koen overziet mijn logboek, dat in geen vergelijk is met zijn eigen (bestaande uit 3 borden). De opzet lijkt duidelijk te zijn. Ik moet gaan zorgen voor meer invulling. Zo heb ik nog veel verslagen niet op het bord gezet en staat er voor mij op dit punt nog veel praktisch werk te doen.
Omgekeerd kan ik Koen van wat feedback voorzien met name om zijn logboek wat overzichtelijker te maken.
We spreken kort over het boek Zeppeling Didactiek voor muzische vorming. Koen geeft aan dat er een aantal passages in staan die van belang zijn voor mijn onderzoek. Hij neemt het boek de volgende keer voor me mee; we maken er een auteursruil van.
Als ik door het boek heen ben, zullen we een nieuwe afspraak inplannen waarin ik hem gericht kan bevragen hierover. Dit plannen we in voor januari.

Peer focus groep bijeenkomst maandagavond 7 februari 2022

Overleg met Peer feedback groep Maandagavond 7 februari 2022
Aanwezig: Heidi, Marijke, Mitzi, Fleur (online)

We besluiten van te voren elkaars logboek te bekijken en elkaar concrete feedback te geven op het logboek. We hebben de vrijdag ervoor allemaal feedback ontvangen van Emily op ons logboek. Dat feedback was voor mij erg beperkt omdat het Emily niet was gelukt in mijn logboek te geraken (ondanks de verleende toestemming). Emily en ik hebben een nieuwe afspraak gemaakt.

Wat ik al wel heb mee kunnen nemen uit het gesprek met haar en die werkdag op Fontys is het belang van overzicht in het logboek. Inmiddels is me duidelijk dat geen enkele beoordelaar mijn hele logboek gaat lezen en dus moet ik ervoor zorgen dat de belangrijkste route door het logboek heen duidelijk wordt aangewezen. Bovendien is het van belang dat de conclusies bovenaan staan zodat een bezoeker vrij is meer te lezen als daaraan behoefte is maar niet een heel stuk hoeft te lezen tot deze bij de conclusie komt.

Verder vind ik het zelf steeds prettiger als alle overbodige ballast uit het logboek verdwijnt. Om die reden ben ik opnieuw bezig met samenvoegen en herplaatsen. Ik heb zelf ook behoefte aan overzicht in het proces. Dit kan ik delen met de groep.

Ik denk een zinnige bijdrage te kunnen leveren in het schrijfproces van de anderen en hoe dit te structureren als het gevaar ontstaat dat er telkens te veel tekst ontstaat. Dat maakt het voor een lezer onduidelijk. Ik raad aan om eerst de kernpunten te formuleren en dan uit te wijden waar van belang. Eigenlijk geldt hetzelfde voor mijn logboek.
Zelf twijfel ik over mijn praktijkopdrachten die ik niet echt heb. Ik merk steeds meer dat dit onderzoek vooral zal gaan bestaan uit literatuuronderzoek en gespreken/ interviews. Dat ik met de daaruit getrokken conclusie de boer op wil en de tijd zal nemen om het eindproduct (communicatie) bij te stellen. De groep geeft aan dat dit volgens hen prima kan. Mijn conclusie is dan een product (boek) en een aanbeveling. Dit voelt voor mij prima.

PEERGESPREKKEN

Peergroep Meesterproef bijeenkomst 21 oktober 2021

Peergroup Meesterproef Overleg 21 oktober 2021

We zijn met z’n drieën: Ariste, Stevie en ik en spreken af dat we ieder 20 minuten de tijd nemen om een concrete vraag voor te leggen en deze met de anderen te bespreken.
Stevie geeft aan diep in de theorie te zitten en zich af te vragen of hij wel op deze voet verder moet. Ik herken het probleem van veel lezen, de tijd zien verstrijken en je langzaamaan gaan afvragen wanneer het moment dan komt dat de rest van start kan. Daar hebben we het over. Ik adviseer Stevie om het lezen als een doorlopende klus te gaan zien en niet als een eerste fase klus, waardoor hij ernaast ook vaste andere stappen kan gaan zetten. Ditzelfde geldt ook voor mijzelf.
Ariste toont haar logboek waarin ze heel duidelijk per activiteit weer heeft gegeven wat ze heeft gedaan en wat ze daarvan meeneemt. Dit besluit ik van haar over te nemen.
Het begeleidingsverslag wordt genoemd en ik ben me daarvan niet bewust. Ik maak een kopje aan in mijn logboek.
In het begeleidingsverslag moeten ook de begeleiders worden opgenomen van de Research Dag.

Peer focus groep bijeenkomst maandagavond 22 november 2021

Aanwezigen: Paul, Koen, Charissa, Jochem, Heidi

Ik ben van plan uit de enquête die plaats zal vinden binnen het bestand van Poëziepaleis een focusgroep samen te stellen. Ik leg de groep een aantal zaken voor waarop ik graag van gedachten wil wisselen ter voorbereiding op het samenstellen van die focusgroep.
Ik deel de groep mee dat ik zelf plaats had in een focusgroep en wel die van Stadkamer Zwolle en dat ik aan de hand van die ervaring een aantal vragen heb:
Allereerst vraag ik me af wat de juist manier van het samenstellen van de groep is. M.a.w. wat als niemand wil?
Ten tweede twijfel ik over de homogeniteit of juist diversiteit van de samenstelling van deze groep; bestaat die uit louter leerkrachten of is het juist van meerwaarde ook mensen als lerarenopleiders, directie, cultuur coördinatoren plaats te laten nemen.
De groep geeft me terug dat ik beter actief kan werven voor de focusgroep. Daarnaast ontstaat het idee om het in meerdere stappen aan te pakken:
Allereerst een focusgroep bijeenkomst met louter leerkrachten om in kaart te brengen wat ze nodig zouden hebben om procesgericht poëzieonderwijs te kunnen geven.
Vervolgens stel ik een andere focusgroep op, bestaand uit docentenopleiders en cultuur coördinatoren en directeuren PO om dezelfde vraagstelling neer te leggen.
Met de uitkomsten hiervan zet ik een actieonderzoek op waarin ik de betreffende leerkrachten aan het werk zet.
Daarnaast komt aan de orde dat het van belang kan zijn hoe de leerling hier tegenaan kijkt.
We komen tot de conclusie dat het prettig is onder de tien deelnemers te blijven en niet veel langer dan een uur per bijeenkomst. Ik realiseer me dat de bijeenkomsten strakke voorbereiding vragen.

Peergesprekken werkdag 5 november 2021

Voorbereiding

Peerwerkgroep 5 november 2021
Enquête klanten Poëziepaleis

Achtergrond:
Mijn onderzoeksvraag is: wat heeft de leerkracht PO nodig om zelf procesgericht poëzieonderwijs te kunnen geven?

Poëziepaleis is een van de bekendste organisaties in Nederland die zich bezig houdt met poëzieles in het PO en VO. Zij hebben een handleiding voor leerkrachten uitgegeven die gestoeld is op procesgericht poëzieonderwijs.
In overleg met de organisatie ga ik een enquête uitvoeren onder de leerkrachten die een handleiding in hun bezit hebben.
De enquête is in de maak. Ik hoor graag wat jullie van de opzet vinden.

Doel
Ik hoop door het uitvoeren van de enquête een goed beeld te krijgen van het gebruik van deze specifieke gids maar ook van een handleiding over dit onderwerp in zijn algemeenheid, wat de leerkracht nog meer nodig heeft om de lessen te kunnen geven. Daarnaast wil ik uit deze groep leerkrachten een klankbordgroep samenstellen met wie ik een proef kan opzetten.
Het idee is om onder de deelnemers een gratis Masterclass weg te geven als extra motivatie om deel te nemen.

Els Stronks is hoogleraar Vroegmoderne Nederlandse letterkunde bij het departement Talen, Literatuur en Communicatie van de Universiteit Utrecht.

Samen met dichter/componist Micha Hamel zette zij het project Schrijfakademie op. Het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen subsidieert het project. Gedurende de looptijd ervan (oktober 2021-oktober 2024), publiceren ze hier oefeningen die het schrijfonderwijs in het voortgezet onderwijs onderzoekender van aard beogen te maken.

Els en Micha schreven 'Schrijfonderwijs in het Nederlands voortgezet onderwijs vanuit een letterkundig perspectief' dat ter publicatie werd aangeboden bij het tijdschrijft Nederlandse Letterkunde. Op het moment van dit schrijven is er nog geen duidelijkheid over de plaatsing van het artikel.

Het stuk heeft mijzelf flink aan het werk gezet. Ik heb het voor mijn eigen begrip "vertaald" naar een begrijpelijke tekst om zo meer begrip van de inhoud te krijgen. Deze is hierover ook te vinden in de vereenvoudigde versie. Ook hierom werd mij wederom duidelijk hoe ik leer; het werkte heel goed om de tekst op deze manier om te zetten in overzichtelijker taalgebruik.

Inhoudelijk is het stuk van grote waarde voor het onderzoek omdat het me op een denkspoor zette. De samenhang met de (bewezen) achterstand van de schrijfvaardigheid van onze leerlingen en het feit dat de balans is doorgeslagen naar de technische kant van het taalonderwijs zijn daarin interessant geweest. Ook werd me aan de hand van dit artikel eens te meer duidelijk dat het achterblijven van het creatieve schrijven door onze hele onderwijs heen loopt, van po naar vo en ook achterblijft op de docentopeleidingen. Dit laatste draagt in elk geval niet bij aan een verbetering door de nieuwe lichting docenten die vervolgens weer gaan werken in het po.

Verder zetten de auteurs me met dit stuk op het spoor van een aantal hele zinvolle bronnen.

Wat betreft mijn eigen proces kan ik opmerken dat het heel interessant voor me is geweest om met (het werk van ) Els te werken. Ik was niet gewend om wetenschappelijke artikelen te lezen noch te schrijven voor ik aan deze Master begon en heb het als erg taai ervaren. Omdat ik het stuk van Els en Micha echt goed wilde begrijpen ging ik het omzetten naar begrijpelijk taal. Dit

werkte heel goed voor; al schrijvend dénk ik makkelijker.

Verder was haar feedback op mijn eerste versie van de positionering heel helder en prettig; ik kon er goed mee vooruit.

In zijn algemeenheid constateer ik dat ik feedbackmomenten moet doseren om er constructief iets mee te kunnen. De informatie die ik van een ander op mijn werk ontvang heeft tijd nodig om daadwerkelijk te landen en voor mij om het in dat andere licht te zien. Daarin werkt het verstorend voor mij als ik van veel mensen verschillende feedback ontvang. Ik heb mij om die reden enigszins afgeschermd van veel groepssessies en veelal één op één feedback uitgewisseld op specifieke onderdelen.

EXTERN BEGELEIDER

Communicatie Heidi Koren - Els Stronks

Van: Heidi Koren <heidtkoren@hotmail.com>
Verzonden: dinsdag 11 januari 2022 12:45
Aan: Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>
Onderwerp: begeleiding

Dag Els,

Voor mijn onderzoek, dat ik uitvoer voor de Master Kunsteducatie, met als hoofdvraag Wat heeft de leerkracht PO nodig om zelf procesgericht poëzieonderwijs te verzorgen zoek ik nog een extern begeleider. Ik zou bijzonder verheugd zijn als jij dit zou willen zijn. De afspraken zouden wijzelf samen kunnen maken dus de tijdsinvestering hoeft niet bijzonder groot voor je te zijn. Ik kan je helaas ook al geen financiële vergoeding bieden. De overlap tussen jouw bijdrage aan de Schrijfakademie en mijn onderzoek is echter zo groot dat ik van mening ben dat het voor ons beiden interessant kan zijn.

Ik hoop dat je erover wilt nadenken en hoor je graag terug.

Met vriendelijke groet,

Heidi Koren | www.heidikoren.nl | 06 24 32 52 33

Van: Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>
Verzonden: dinsdag 11 januari 2022 12:48
Aan: Heidi Koren <heidtkoren@hotmail.com>
Onderwerp: Re: begeleiding

Dag Heidi,

Ja, hoor, dat doe ik heel graag. Mogelijk heb je iets aan een artikel waaraan ik werk, en waarin ik zo goed mogelijk uitleg waarom we in de Schrifjakademie.nl doen wat we doen. Is nog maar concept, maar wie weet heb je er iets aan,

hartelijke groet,

Van: Heidi Koren <heidtkoren@hotmail.com>
Verzonden: maandag 24 januari 2022 12:58
Aan: Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>
Onderwerp: Re: begeleiding

Beste Els, 

Ik heb je stuk Schrijfonderwijs in het Nederlands voortgezet onderwijs vanuit letterkundig perspectief met veel interesse gelezen/ bestudeerd.  

Ik herken de in het stuk genoemde tekortkomingen in het huidig schrijfonderwijs zeer, niet alleen uit het VO maar ook uit het PO. Voor mij begint alles met wat je onder het derde punt als ‘tekortkoming’ benoemt; het belang van het richten van de aandacht op de attitude van de schrijver en niet het schrijfproduct (reductie schrijfangst).  

Ik ben blij in je conclusie Arrendendo tegen te komen die het belang van het vergroten van het zelfvertrouwen bij de leerlingen verdedigt, als ook de essentie inziet van het hen laten nemen van verantwoordelijkheid voor hun uitlatingen en wat dat voor zowel leerling als leerkracht betekent. 

Zelf zie ik dit als bron van de grootste verbetering in het huidig schrijfonderwijs. 

Wat ikzelf echter in mijn onderzoek (en nog vaker in de praktijk) veelvuldig constateer is dat de leerkracht/docent NL niet “in huis heeft” wat nodig is om de leerling hierin juist te begeleiden. De leerkracht/ docent is gewend om productresultaatgericht te onderwijzen en is niet gewend het proces boven het product te stellen. Hierdoor ondermijnt deze veelal het belang van de noodzakelijke “klungelfase’ denk ik.  

Ik heb een interessant gesprek gevoerd met Karin Kotte die leerkrachten (PO) traint in het procesgericht werken en hierna (en na het bestuderen van een aantal bronnen hierover) ben ik van mening dat de leerkracht (nog) niet in staat is procesgericht te onderwijzen omdat hij/zij zelf ook een product is van ons productresultaat gerichte onderwijs. Met andere woorden: het ontbreekt de leerkracht aan ervaring over het creatieve (schrijf)proces. Ik ben bang dat dat niet iets is wat je kunt ondervangen door ze een nieuwe methode te bieden.  

In het kunstonderwijs staat procesgericht werken al veel langer op de kaart. Zelf ben ik er voorstander van om het vak Taal of Nederlands naast een kernvak te zien als kunstvak. Bij de kunstvakken zijn de verschillende fasen (oriënteren, onderzoeken, uitvoeren, evalueren) bekend en heeft de leerkracht (PO) of de kunstvakdocent geleerd hoe deze de leerling hierin kan begeleiden. Ik ben heel benieuwd hoe je/jullie hier tegenaan kijken!

Ook ben ik heel benieuwd hoe jullie aankijken tegen de huidige competenties van de docenten Nederlands als het gaat om de verbetering van het schrijfonderwijs. Is de verwachting dat ze beter schrijfonderwijs kunnen geven als er een andere methode beschikbaar is of verwachten jullie dat er nog wat anders nodig zal zijn? Misschien kunnen we het daar een keer over hebben? 

Ik hoop dat je tijd hebt om daar even op terug te komen. Dank alvast en fijne dag gewenst.

Met vriendelijke groet,

Heidi Koren | www.heidikoren.nl | 06 24 32 52 33

Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>

Di 25-1-2022 10:47

Dag Heidi,

Veel dank voor je mail, en inzichten. Ik ben het met je inschatting eens. In feite proberen we nu, door het aanbieden van een methode die de leerling inzicht biedt in het proces, ook de docent op dit punt te scholen. Maar dat zal betekenen dat die ook moet gaan accepteren dat het proces en niet het product beoordeeld gaat worden, of in ieder geval ook het proces. Dat gaat extra aandacht nodig, ik ga hier met Micha over nadenken!

Hartelijke groet,

Van: Heidi Koren <heidtkoren@hotmail.com>
Verzonden: vrijdag 18 maart 2022 15:29
Aan: Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>
Onderwerp: positioneringsstuk

Dag Els,

In de bijlage tref je mijne eerste versie van mijn positionering. Om je een helder idee te geven van de opdracht, verwijs ik even naar p. 10/11 van de handleiding meesterproef die je tevens in de bijlage vindt. 

Het is voor mij bijzonder fijn dat je ernaar wilt kijken, daarvoor alvast veel dank. Ik hoop dat je ergens de eerste helft van volgende week tijd hebt om je commentaar toe te lichten. Is dat haalbaar voor je? Deadline is nl 31 maart voor mij.

Voor nu een heel fijn weekend!
Hartelijks,

Heidi

Van: Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>
Verzonden: woensdag 23 maart 2022 09:44
Aan: Heidi Koren <heidtkoren@hotmail.com>
Onderwerp: Re: positioneringsstuk

Dag Heidi,

Begin van de week haalde ik net niet, maar bij deze mijn reactie. Er staat veel waardevols in, maar op dit moment is de ordening van informatie voor mij nog niet logisch. Ik zie aan je instructie dat je er flink veel eigen visie in kunt en moet laten horen, en dat doe je ook, maar ik zou die meer in functie van je onderzoeksvraag zetten. Dus iets meer werken naar structuur als:

• hoe gaat het nu met poëzie-onderwijs, en zou het kunnen gaan gezien wat po aan kerndoelen heeft?
• hoe kan dit beter, vanuit wat ik als poëzie en poëzie-schrijven zie?
• welke elementen kunnen al onderdeel uitmaken van onderwijsmaterialen dat docenten leert die visie te verwezenlijken?

Ik hoop dat een en ander duidelijk is, maar laat het gerust weten als je nog even wilt teamsen,

hartelijke groet,

Van: Heidi Koren <heidtkoren@hotmail.com>
Verzonden: vrijdag 25 maart 2022 12:04
Aan: Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>
Onderwerp: Re: positioneringsstuk

Dag Els,

Ik herschreef het stuk en ben er nu zelf tevreden over. Fijn te merken dat je feedback me dwong tot een nieuwe denkronde. 

Ik vraag me nog af of jouw 'Schrijfvaardigheid in het Nederlands vo...' ergens wordt gepubliceerd zodat ik het als bron kan gebruiken en zoja waar, anders ter perse wellicht?

Dat hoor ik graag van je. 

Stronks, E. (Els) <E.Stronks@uu.nl>

Vr 25-3-2022 14:28

Dag Heidi,

Ja, mooie gedachtenlijn zo! Micha en ik hebben het artikel aangeboden aan tijdschrift Nederlandse letterkunde, maar de redactie heeft het nog 'under review', zoals dat het, dus we weten niet of het daar geplaatst wordt,

hartelijke groet,

Els

Els reageert niet meer op mijn contactverzoeken. Dat is erg jammer. Ik heb een aantal pogingen gedaan maar voel me bezwaard haar verder nog te benaderen en besluit het erbij te laten. Omdat ik al zo ver in mijn onderzoek zit zoek ik geen nieuwe externe begeleider. 

Wel heb ik (mijn broer) docentenlopleider Mark Koren gevraagd het geheel door te lopen. Dat was op de valreep nog erg nuttig; hij wist mij nog op een aantal inconsequenties te wijzen. 

Studiebegeleider Ingemarie Sam

Het heeft indruk op me gemaakt dat Ingemarie Sam mij teruggaf dat ik zo overtuigd ben van het belang van poëzie in het onderwijs en de waarde van procesgericht werken dat ik mij meer opstel als pleitbezorger dan als onderzoeker (ze verwoordde het een stuk subtieler en lachend). Ik ben blij dat ik het gesprek aan het begin van mijn onderzoek met haar voerde. Het maakte dat ik mijzelf er scherp op kon houden gedurende alle gesprekken en interviews die ik afnam, dat ik geen overtuiger wilde zijn maar een onderzoekende houding wilde aannemen. Dat is grotendeels gelukt, al moet ik eerlijkheidshalve bekennen dat vanuit mijn enthousiasme het gevaar bestond dat ik de ander ging overtuigen van mijn kijk op de zaak.

Daarnaast gaf Ingemarie me tijdens ons gesprek een aantal heel bruikbare tips die ik vrijwel allemaal heb overgenomen.

Dit schooljaar (22-23) waarin ik mijzelf extra de tijd had gegeven om mijn onderzoek en daarmee de studie af te ronden ben ik opnieuw gestart met Ingemarie als coach. Ik had aangegeven dat ik dit graag wilde omdat zij al op de hoogte was van de inhoud van mijn onderzoek en ik had veel aan haar kritische vragen gehad.

In het najaar hadden we een online ontmoeting waarin we bespraken waar mijn nprioriteiten moesten liggen in de afhandeling van de zaken die nog te doen stonden. Verder drong Ingemarie er bij mij op aan om heel puntig mijn onderzoek, het doel, het probleem en mijn conclusie te formuleren. Dit heb ik als heel zinvol ervaren omdat ik op die manier niet een maar de rode draad te pakken kreeg.

Vervolgens ontstond er veel ruis op de lijn door slechte communicatie en onduidelijkheid bij mij wanneer ik een beroep op haar kon doen. Dat heb ik als erg vervelend ervaren. 

Bij de evaluatie van de formatieve feedbackronde ging het mis omdat ik opmerkte dat Ingemarie niet op de hoogte was van het programma Research cataloque en niet goed op de hoogte was van de afspraken rondom de meesterproefeisen. Hierdoor kreeg mijn vertrouwen in haar en in de opleiding een deuk. Ik heb dit teruggekoppeld aan de studieleider en dit is goed opgepakt. Vanaf dat punt heeft Emily mij bijgestaan met de laatste zaken. Dat is prima verlopen.

Gesprek met Ingemarie 10-2-2022

Het heeft indruk op me gemaakt dat Ingemarie Sam mij teruggaf dat ik zo overtuigd ben van het belang van poëzie in het onderwijs en de waarde van procesgericht werken dat ik mij meer opstel als pleitbezorger dan als onderzoeker (ze verwoordde het een stuk subtieler en lachend). Ik ben blij dat ik het gesprek aan het begin van mijn onderzoek met haar voerde. Het maakte dat ik mijzelf er scherp op kon houden gedurende alle gesprekken en interviews die ik afnam, dat ik geen overtuiger wilde zijn maar een onderzoekende houding wilde aannemen. Dat is grotendeels gelukt, al moet ik eerlijkheidshalve bekennen dat vanuit mijn enthousiasme het gevaar bestond dat ik de ander ging overtuigen van mijn kijk op de zaak.

Daarnaast gaf Ingemarie me tijdens ons gesprek een aantal heel bruikbare tips die ik vrijwel allemaal heb overgenomen.

Ik heb Emily Huurderman gedurende het onderzoeksjaar drie keer gesproken. Dit is wat ik van de gesprekken meeneem:

Tijdens het eerste gesprek hebben we mijn onderzoeksplan besproken dat meteen al moest worden aangepast omdat ik de subsidie voor het project Een brug dichtbij niet had ontvangen. Ik heb er toen voor gekozen om het plan van aanpak zoals ik het heb uitgevoerd te maken. Dit leek ons beiden een goed idee.

We ontdekten de nodige overlap in het onderzoek van Emily over essay. Ik had mij graag meer in haar werk willen verdiepen maar dat is er niet van gekomen.

Tijdens het tweede overleg op 14 januari hebben we samen mijn logboek bekeken en besproken. Emily gaf duidelijk aan dat ik de visuele invulling niet de overhand moest laten nemen, maar ook daar inhoudelijke informatie onder moest zetten. Daarnaast heeft ze me geadviseerd om een legenda anders in te richten en boven iedere lijste en kopje met conclusies te maken. Dit hielp me veel om zelf meer structuur in het logboek te krijgen. Ik heb alle adviezen overgenomen en toegepast.

Op 24-2 hadden nog een formatief feedbackgesprek waarin we opnieuw naar het logboek hebben gekeken. Emily was het eens met de gedane aanpassingen. Verder bespraken we nog mijn praktijkopdrachten die mede door corona beperkt zijn gebleven. Ze raadde me aan alsnog wat extra praktijkopdrachten te kunnen uitvoeren en goed te documenteren hoe en waarom dit op de gedane wijze is gedaan. Ik neem haar advies ter harte en probeer nog een aantal lessen te mogen doen bij de Hogeschool Utrecht, wat uiteindelijk lukt.

STUDIE COACH

Gesprek met Ingemarie Sam d.d. 10 december 2021

Ingemarie vraagt me een introductie te geven op mijn onderzoek en de huidige stand van zaken. Ik vertel over het onderzoeksplan, de afwijzing van de subsidie en hoe het verloopt en realiseer me meteen dat ik mijn onderzoeksplan nog moet herschrijven en op mijn logboek moet plaatsen.

In mijn vertelling realiseer ik me dat het veel is wat ik gelijktijdig aan het uitvoeren ben en dat er niet altijd veel structuur in mijn aanpak zit. A. geeft aan dat ik duidelijker moet afbakenen. Ze schept helderheid in mijn deelvragen die eigenlijk geen deelvragen zijn maar meer thuis horen in het begrippenkader. Dit maakt dat k mijn deelvragen opnieuw kan formueren. Het geeft me onmiddellijk veel rust en overzicht.

Als ik vertel over de opdracht die ik heb van de pabo Venlo, haakt ze onmiddellijk aan. Dat is een mooie praktijkopdracht! Ik besluit er meteen werk van te maken.

Het was een heel zinnig en prettig gesprek. Ik neem mee:

·         Begrippenkader opstellen

·         Deelvragen herformuleren

·         Onderzoeksplan herschrijven en uploaden

·         Introductie schrijven (waarom is dit onderzoek van belang)

·         Afspraak maken met de pabo Venlo voor praktijkvoorstel

·         Probleemstelling formuleren

·         Vb structuur van een masterscriptie opzoeken