Repetities:
- Door het doel van je tekst te veranderen kan je de boodschap veranderen. Bijvoorbeeld een zeer vrouwonvriendelijke tekst met een ander doel brengen, het personage heeft een ander doel. Het gaat over HOE jij ze brengt als speler.
- Acteren is uit je comfortzone stappen en daar is niets mis mee, maar moet ruimte zijn om hiermee te kunnen experimenteren. Als je niet met volle overgave kan spelen moet je eerst achterhalen waar dit vandaan komt.
- Stereotypering is niet het grootste probleem, dit is een maatschappelijk probleem (zie bron: “Echte vrouwen bestaan niet”)
- De context moet juist aanvoelen. (de medespelers, publiek, regisseur, productie,…) dan kan er enorm veel op theater.
- Kledij heeft wel degelijk invloed op het spel. Als jij je niet comfortabel voelt in wat je draagt dan kan je ook niet overtuigend spelen. (zie: improvisatie oefeningen) kledij was de hoofdzaak van het onveilige gevoel.
- De rol van de “conservatieve regisseur” opzoeken was nodig om de boodschap van de voorstelling terug te vinden. Als ik bleef regisseren als Ellen bleef het te braaf omdat ik net tegen de slechte ideeën over vrouwen wil ingaan terwijl een conservatieve regisseur deze net bekrachtigd. Zo kwamen we terug bij de essentie van de scène.
- Suggestiviteit is een kracht in onze voorstelling. Daardoor gaat het publiek meer nadenken over het onderwerp en wordt er ook ruimte gegeven om hierover na te kunnen denken.
- Mentale grens: ik voelde mij zelf oncomfortabel bij de dans, omdat ik geen danser ben. Mentaal was het voor mij heel moeilijk om hierover te geraken. Mijn mindset moest veranderen voor ik hier voorbij kon. ‘Ik ben geen danser maar wel een speler die met haar lichaam een verhaal verteld.’
- Context is voor mij heel belangrijk. Doordat ik als kind ben opgegroeid in een veilige omgeving vind ik het moeilijk om onveilige situaties in te schatten nu. Hier moet ik mij van bewust zijn. Ik dacht vaak dat dit met mijn naïviteit te maken had maar dit heeft dus te maken met in een veilige omgeving opgroeien.
- Schaamte voor de reactie van het publiek kan je blokkeren als speler. Hier kan je ook een gevoel van oncomfortabel zijn in ervaren.
- Door samen een pittige scène te spelen, ondersteun je elkaar en is er ruimte om heftige ervaringen te delen. De impact van met twee op een scène staan kan ook groter zijn als je publiek wil choqueren, laten nadenken.
- Een nieuwe vorm kan buiten je comfortzone liggen maar wil daarom niet zeggen dat deze onveilig is. Door hier stap voor stap mee aan de slag en er goed over te communiceren.
Introductie:
Zoals ik al zei was het repetitie proces één van de belangrijkste momenten binnen mijn onderzoek. In dit proces is mijn focus verandert van stereotypering naar grenzen aangeven en heb ik ook zelf mijn grenzen leren aangeven. De repetities zijn gestart met brainstorms natuurlijk. Wilde losse ideeën hebben uiteindelijk vorm gekregen en heb ik in een script gegoten. Dit script is een paar keer aangepast geweest tot we uiteindelijk de goede versie hadden. Na dit intense proces heb ik verslagen gemaakt van elke repetitie. Uit deze verslagen heb ik enkele schakelmomenten geselecteerd en die heb ik verder geannalyseert met behulp van 'crafting methods' om te reflecteren.
Tot slot heb ik een extra improvisatie oefening thuis uitgevoerd om de invloed die kledij heeft op stereotypes te onderzoeken en hoe dat een rol speelt in hoe je je voelt als speler op een scène. Ook hier zijn zeer interessante inzichten uitgekomen.
brainstorm tekst Emelie
Slecht?
Schadelijk
Discriminerend
Cliché
Herkenbaarheid
Humor
Uiterlijk
Te lelijk
Te dik
Aanpak
Iets
Personage vs. Acteur
Ik zie altijd een vrouw die in stereotype kledij op podium staat
Vastzit
Niet erg genoeg
Geen misbruik
Blaas ik het op
Ik studeer voor mannequin (iemand die op een catwalk loopt) en hij zegt letterlijk constant ‘gij loopt in uw bloot gat’: persoon die uw vader speelt. Over personage zeggen ze: er komt een technieker en vader zegt ‘mijn dochter studeert voor mannequin’ en technieker zegt ‘ah dan studeert die in haar bloot gat en met van die tetten….’
Sorry hoor maar nu lijk ik een hoer
Secretaresses, als ik da op Pinterest op zoek dan zijn dat vrouwen met korte rokjes, hakken, bh bloot, …
Ben ik het weer veel te erg aant maken?
Het is niet dat ik mezelf preuts vind, want ik weet dat ik zou durven en ik doe alles dat artistiek verantwoordelijk is, hoe fout dat ook kan zijn.
Ik heb het gevoel dat ik de lastige persoon ben.
Ik ben niet meer mezelf omdat ik mij de lastige persoon vind die als in vraag stelt.
Ben ik te gevoelig.
Is het een gevoel van mij of is het echt.
Vorig jaar had ze dat niet echt, ik laat zien dat ik een goede actrice ben omdat ik het aandurf.
‘Ellen dit is niet juist’, anderen moeten het zeggen tegen mij.
Stemmetje in mijn hoofd ‘Ellen het is niet zo’.
Kwaad op mezelf omdat ik altijd doe alsof het niet zo is, en het vermilder
Kwaad op mezelf omdat ik er iets meer van maak waardoor ik de moeilijke persoon ben.
Het wordt zo rap aanranden en verkrachten dat het serieuze niet serieus genomen wordt. (er wordt misbruik van gemaakt)
Mensen beseffen niet wat de impact is.
Dit is de reden dat het te weinig is.
Ik wil niet onterecht gebruik maken van #meto.
Ik zie er zo uit maar voel mij helemaal niet zo
Masker
Coaching:
Omdat het voor Emelie en ik onze eerste keer was dat we een voorstelling maakten, hebben we ervoor gekozen om ons te laten begeleiden door een coach. Aïcha Cissé (professionele actrice en coach bij “De Nieuwe Spelers”) heeft deze taak op zich genomen. Zij heeft er vooral voor gezorgd dat onze voorstelling abstract en verrassend bleef. Ik ben zelf heel letterlijk ingesteld, maar heb doorheen haar coaching wel geleerd dat in abstractie net de kracht zit om een verhaal te kunnen over brengen. Suggestiviteit is vaak beter als het op theater aankomt en zeker om zo’n pittige onderwerpen bespreekbaar te maken. Ik heb deze coachingsmomenten dan ook steeds als een verrijking ervaren. Zo zijn we dan ook op onze uiteindelijke versie voor het script gekomen. Na veel aanpassingen, gesprekken, experimenteren, terugkoppelen,…
Scène 1: De regisseur
Woorden zinnen die regisseurs, mannen tegen vrouwen zeggen tijdens een repetitieproces.
Ondertussen wordt alle frustratie die wij voelen eruit gedanst op een hevig techno nummer.
Scène 6: "Twijfel"
Een poëtische tekst geschreven door mijn medespeelster (Emelie) gebracht door ik zelf. De tekst geeft exact de gevoelens en worstelingen weer zonder ze letterlijk te benoemen.
Scène 5: "Universele vrouwen"
Herkenbaarheid opzoeken. Getuigenissen, ervaringen van verschillende vrouwen die afgespeeld worden en waar wij beelden (tableau vivants) rond maken. Positieve beelden. Want vaak zien dingen er positiever uit dan dat ze werkelijk zijn.
Scène 2: Context
Vertellen over onze kindertijd, hoe veilig deze was door herinneringen boven te halen. Met daar tegenover hoe het nu is als we ouder zijn en als mens in onze maatschappij met al z'n gebreken moeten leven.
Scène 4: "Motie van wanorde 2.0"
De scène die ik heb moeten spelen, waar ik mij niet goed bij voelde anders gebracht. Andere kledij, met z'n tweeën, op en top vrouw zijn, seksualiteit omarmen. Dit als bedoeling om het publiek ongemakkelijk te laten voelen.
Scène 3: Spiegeling
"Een dans" over controle, speler en regisseur, leider en volger. maar ook de verschillende emoties die ik het afglopen jaar gevoelt heb, een beweging geven.
Analyse repetities:
Na elke repetitie heb ik een verslag gemaakt met de belangrijkste oefeningen of inzichten in. Het verloop van een repetitie is hier ook duidelijk zichtbaar. Vanuit die verslagen heb ik de interessantste repetities geselecteerd als belangrijke schakelmomenten. Momenten waarop er een interessante verandering plaatsvond of wat een cruciaal moment was voor mijn onderzoek. Vanuit die verslagen heb ik schema’s gemaakt om de data van die repetities te analyseren. Dit heb ik gedaan aan de hand van crafting methods (actors/objects, activities, documentation, data/knowledge en reflection). Dit is een handige methode om het reflecteren van mijn data inzichtelijk te maken. Ik heb de belangrijkste inzichten hierin gemarkeerd waardoor ik weer een selectie kon maken voor mijn volgende stap.
In totaal hebben we dertig repetities gehad met daarvoor een lang proces van vele gesprekken en knopen die doorgehakt moesten worden, zoals praktische zaken. Het fysieke repetitieproces in zalen en ruimtes heeft twee maanden geduurd. We zijn begonnen in januari met een script en hebben dit bewerkt doorheen de repetities. In midden februari zijn we begonnen met de eerste doorlopen.
Schakelmomenten repetities:
22 januari = KERN , essentie onderzoek (gesprek Emelie)
24 januari = "Roleplay regisseur" (Ellen kruipt in de rol van conservatieve regisseur om Emelie te regisseren)
27 januari = context (gesprek rond veiligheid, omgeving,...)
28 januari = dans vs. fysiek spel (eigen mentale grenzen)
15 februari = grenzen in de scène "Motie van wanorde"
10 januari = tekst en inleving in personage
"Seks en verleiding is mooi." Door mijn onderzoek en mijn negatieve ervaring, heb ik vaak gedacht dat seks en verleiding iets slechts is, dat dit niet mag en hier censuur op moet komen. Ik moet onthouden dat ik de schoonheid hiervan niet mag afnemen.
Volgens Erwin Jans, dramaturg van Het Toneelhuis is dit een maatschappelijke socialisatie geworden. De samenleving ziet seks en verleiding vaak als iets negatief en dat spiegelt zich ook op het theater.
Improvisatie oefeningen:
- Kledij kan het doel van je tekst veranderen. Ik heb dezelfde tekst een paar keer gebracht maar telkens met verschillende outfits. Elke outfit gaf een ander doel aan mijn personage. sexy kledij = verleiding, pyjama = plezier maken, business outfit = power vrouw.
- Wat je draagt maakt of breekt het spel en de inleving van je personage. Ik voelde mij meer sexy in de sexy outfit, maar ook onzekerder, omdat alles zo kort en bloot was.
- Dezelfde tekst kan met een andere lading gespeeld worden, innerlijke monoloog van je personage, waardoor het doel waarmee je speelt kan veranderen.
- Als je de stereotype outfit van een personage weghaalt dan wordt het al snel een ander personage.
- In sexy kledij worden personages vaak minder serieus genomen door een publiek. Ze worden als object gezien in plaats van een persoon.
- Stereotypes laten verdwijnen in theater is geen optie, herkenbaarheid wordt positief onthaalt door een publiek, dus deze weghalen is niet slim. Maar vrouwonvriendelijkheid weghalen in theater is wel een stap in de goede richting.
Met sexy kledij = Zij heeft één gevoel: "Ik wil u verleiden."
In pyjama = hier komt meer gevoel bij kijken. "Ik wil plezier hebben en leuke tijd meemaken."
Buzziness outfit = haar doel verandert, ze gaat ook meer boven de minister staan. Door haar een andere lading te geven wordt de innerlijke monoloog zichtbaar.
Voor het maken van de voorstelling heb ik verschillende keren experimenten uitgevoerd van kleine improvisatie oefeningen, om een manier te zoeken om af te stappen van stereotypering en hoe kledij het de inleving van het spelen van een rol beïnvloed.
Daar zijn interessante inzichten uitgekomen die ik terug heb gekoppeld met mijn focusgroep en daaruit het ik een reflectie gemaakt.
