"Merleau-Ponty beweert dat het menselijk zien een lichamelijk proces is. De zichtbare wereld en het zien van het eigen bewegende lichaam in die wereld zijn onlosmakelijk verbonden. De mens moet bewegen om te zien en ziet om te bewegen. Belangrijker is dat zonder een lichaam men niet kan `voelen' wat men ziet. De zintuiglijke gegevens (kleur, vorm, beweging enz.) maken iets in ons los. `De natuur is vanbinnen' citeert Merleau-Ponty Cézanne, die op zijn beurt Goethe parafraseert: `wat buiten is, is binnen'."
Het Ziende Lichaam, Crétien van Campen
"Op de oerbodem van het zichtbare heeft zich iets geroerd, is iets ontvlamd, wat zijn lichaam binnendringt, en alles wat hij schildert is een antwoord op deze eerste aanzet, zijn hand is ‘niets anders dan het instrument van een vage en verre wil’. Het zien is het samentreffen, zoals op een kruispunt, van alle aspecten van het Zijn. ‘Een zeker vuur neigt ertoe tot leven te komen, wordt gewekt; terwijl het langs de sturende hand wordt geleid vindt het de gezochte steun en dringt deze binnen, en sluit vervolgens, als overspringende vonk, de cirkel die het moest doorlopen: terug naar het oog en er voorbij."
Merleau Ponty, Oog en Geest
Beide zijn alledaagse dingen, toch is de manier waarop we met onze voorwerpen omgaan zeer contrasterend. De voorwerpen ondergaan een verschillend proces, de ene wordt heel goed verzorgd, de ander is helemaal versleten.
Voor beide toont de manier van omgaan met ons voorwerp dat we er om geven. Als Nicolas zijn trofee voorzichtig uit papier haalt, wordt duidelijk hoe belangrijk die is voor hem. Omgekeerd, wanneer Lotte haar versleten plectrum uit haar portefeuille haalt, is duidelijk dat die heel vaak wordt gebruikt.
"Het waarnemen is ondoordacht en alledaags geworden. Ons lichaam wijst ons de weg nog voordat we ons bewust zijn geworden van waar we ons bevinden. We zijn op de wereld, we behoren ertoe, we zijn aanwezig (être au monde) die wereld is de wereld van de waarneming. Ons waarnemen wordt dus weldegelijk beïnvloed door wat we in ons dagelijks bestaan op de wereld zien. Het lichaam wordt subject i.p.v. het object, je hebt het niet, je bent het."
Merleau Ponty
“Bestaat het toppunt van de rede erin dit wegglijden van de grond onder onze voeten vast te stellen, een toestand van voortdurende versuftheid hoogdravend ondervraging te noemen, een ronddraaien in cirkels onderzoek en iets wat nooit helemaal voltooid is Zijn te noemen?
Deze deceptie is echter die van een verkeerde voorstelling van zaken, die een positiviteit verlangt die precies haar leegte opvult. Het is de spijt niet alles te zijn. Een spijt die eigenlijk niet gefundeerd is. Want als wij noch in de schilderkunst, noch ergens anders een hiërarchie van beschavingen kunnen opstellen, noch van vooruitgang kunnen spreken, dan komt dat niet doordat een of ander lot ons ervan zou weerhouden, maar eerder doordat de eerste van alle schilderwerken in zekere zin al tot op de bodem van de toekomst doordrong. Als geen enkel schilderij de schilderkunst voltooit, als zelfs geen enkel werk zich absoluut voltooit, dan verandert, wijzigt, verheldert, verdiept, versterkt en roemt elke schepping alle andere, schept zij ze opnieuw of schept zij ze van tevoren. Als de scheppingen geen vaste verworvenheid zijn, dan komt dat niet alleen doordat ze zoals alle dingen voorbijgaan, maar ook doordat ze bijna hun leven nog voor zich hebben.”
Merleau Ponty, Oog en Geest
"Ervaring zonder theorie is blind, maar theorie zonder ervaring is niet meer dan een intelectueel spelletje."
Emmanuel Kant
“Wat ik diepte noem, is niets of het is mijn deelneming aan het zijn zonder voorbehoud, in eerste plaats in het zijn van de ruimte aan de andere kant van ieder gezichtspunt. De dingen overschrijden elkaars grenzen omdat ze buiten elkaar zijn. Het bewijs hiervan is dat ik diepte kan zien bij het kijken naar een schilderij dat, zoals iedereen zal toegeven, geen diepte heeft, en dat voor mij de illusie van een illusie tot stand brengt…”
Merleau Ponty, Oog en Geest
"Het oog ziet de wereld, en wat aan de wereld ontbreekt om schilderij te zijn, en wat aan het schilderij ontbreekt om zichzelf te zijn, en op het palet de kleur die het schilderij verwacht; en het ziet, wanneer het eenmaal is voltooid, het schilderij dat aan al deze gebreken beantwoordt, en het ziet de schilderijen van anderen, de andere antwoorden op andere gebreken."
Merleau Ponty, Oog en Geest
‘to care means to pay attention and in order to do that, we need to take our time’
Take Care, Anthony Huberman
WEEK6/ We gaan op zoek naar de reden van ons contrast in presenteren. Gaan we anders gaan presenteren omdat we anders gaan waarnemen? We gaan beide dezelfde ruimte gaan waarnemen. Wat zien we, hoe gaan we dit tonen.
"Alle kennis begint in de ervaring, maar ontspruit niet noodzakelijkerwijs aan de ervaring."
Immanuel Kant
“De kleur is ‘de plaats waar onze hersenen en het universum samenkomen’ […] Ten gunste van haar moet men het vormspektakel laten openbarsten. Het gaat dus niet om kleuren als ‘nabootsing van de kleuren van de natuur’, maar om een kleurdimensie die vanuit zichzelf en voor zichzelf overeenkomsten en verschillen, een textuur, een materialiteit, een iets schept…”
Merleau Ponty, Oog en Geest
“Het zou mij heel wat moeite kosten te zeggen waar de schildering is die ik bekijk. Want ik kijk er niet naar zoals je naar een ding kijkt, ik fixeer haar niet op haar plek, mijn blik dwaalt erin rond zoals in de stralenkransen van het Zijn, en ik kijk eerder volgens of met de schildering dan dat ik haar zie.”
Merleau Ponty, Oog en Geest
Door elkaars voorwerpen te gaan uitbeelden krijg je een bijna mysterieuze voorstelling van iets wat voor ons eigenlijk heel alledaags is. Door het grote contrast lijkt het bijna alsof we het over een ander voorwerp hebben.
WEEK7-8/ In deze weken zijn we teksten gaan lezen. We zijn inspiratie gaan opdoen voor het waarnemen. Welke manieren voor het waarnemen zijn er in het verleden al geweest? Wat kunnen we uit onze waarneming leren en hoe brengen we dit terug in onze manier van preseteren?
WEEK2/ We kiezen beide een voorwerp waar wij aan gehecht zijn. Waarom vinden we dit belangrijk? Hoe gaan wij met deze voorwerpen om?
WEEK4/ We gaan deze manier van voorstellen gaan toepassen op ons als ontwerpers. Hoe gaan wij 'matters of care' gaan voorsellen? Gaan we anders gaan tekenen? Proberen we andere dingen te tonen?
WEEK12/ Na het bekomen van één werkend beeld in week 11 hebben we diezelfde methode toegepast op nieuwe plaatsen. Met die beelden hebben we dan een eindvideo gemaakt.
Het resultaat is een wandeling doorheen die ruimte die de voorbijgangers doet waarnemen, ze letten op dingen die ze anders misschien niet hadden opgemerkt. Hun alledaagse wandeling krijgt een meerwaarde.
WEEK9/ Met de kennis die we nu hebben opgedaan zijn we opnieuw gaan waarnemen. We gingen wandelen en letten op wat we zien, hoe wij waarnemen.
Door beide beelden samen te brengen wordt de plek nog sterker, de beelden vullen elkaar heel goed aan.
WEEK11/ Na samenkomen met een externe prof zijn we nieuwe dingen gaan proberen om toch tot een mooi eindbeeld te bekomen.
Wij gaan heel contrasterend om met voorwerpen waar wij om geven. We gaan die dan ook anders gaan presenteren, als ontwerper zullen wij bijvoorbeeld op een andere manier onze projecten gaan voorstellen. Dit anders voorstellen zou kunnen zijn omdat wij ook anders gaan waarnemen. Wij bestuderen het fenomeen 'waarnemen' en gaan onderzoeken of wij door samen waar te nemen een meer correct presenteren kunnen bekomen. We gaan op zoek naar onze eigen waarheid en hoe deze zich verhoudt met 'de waarheid'.
Van de prof krijgen we het boek 'oog een geest' van Merleau Ponty ans referentie. Voorlopig hebben we tijdens het opzoeken al veel nuttige info gevonden over de visie van de scrijver, het boek hebben we nog niet kunnen lezen.
Na het samenleggen van 2 beelden kunnen we die bewerking opnieuw en opnieuw doen om zo een nog nauwkeuriger beeld te krijgen. Dit beeld is een overname van het samengestelde beeld links. Wat we echter zien is dat dit eerder een nog verdere afleiding is van diezelfde plek.
We gingen tekeningen uit vorige projecten gaan bekijken. Zijn er gelijkenissen of grote contrasten zichtbaar? We gaan ons ontwerp anders gaan presenteren ookal proberen we beide om dit ontwerp zo goed mogelijk te laten overkomen.
De ene persoon maakt een voorstelling van een plek. De andere past het beeld aan naar wat volgens hem ontbreekt.
We zien een duidelijk verschil, in de tekeningen is zichtbaar wie wat heeft getekend. Waarom is dit nu anders? Wat maakt de beelden van Nicolas anders dan die van Lotte?
Beide beelden staan hier naast elkaar, maar het verkregen beeld heeft niet veel meer te zeggen dan de apparte beelden.
Om de beelden samen te voegen en toch de apparte beelden duidelijk weer te geven maken we gebruik van stop motion. Hierdoor verliezen we het mysterie van het enkele beeld.
We gingen beide dezelfde plek waarnemen en de resultaten samenbrengen tot 1 beeld. Wat voor de ene de belangrijkste vlakken zijn worden eruitgehaald en over het andere beeld gelegd.
